Drevna Mikena
Jedno od najvažnijih arheoloških nalazišta u Grčkoj, Mikena, nalazi se na jugoistoku Peloponeza. Smeštena na oko 120 km od Atine i 30 km od Korinta, Mikena predstavlja mesto gde se spajaju mitologija, istorija i prirodne lepote. Označena kao centar mikenske civilizacije, koja je svoju ekspanziju doživela između 1600. i 1100. godine pre nove ere, danas Mikena svedoči jednoj od najtajanstvenijih epoha ljudske istorije.
Mikena je bila jedno od glavnih središta mikenske civilizacije, koja je postavila temelje za budući razvoj starog grčkog društva. Zanimljivo je da je Mikena bila poznata po svojoj moći, bogatstvu i monumentalnoj arhitekturi. Najveći deo informacija o Mikeni dolazi iz Homerovih epova, posebno „Ilijade“ i „Odiseje“, gde se Mikena pominje kao dom kralja Agamemnona, vođe grčke vojske u Trojanskom ratu.
Iako je Mikena bila uništena nekoliko puta, uključujući i veliku invaziju oko 1100. godine pre nove ere, grad je doživeo period obnova tokom 19. veka. Prvi istraživači, poput Henrija Šlimana, otkrili su značajna arheološka nalazišta, koja su promenila naše razumevanje antičke Grčke.
Mikena je grad koji se uzdiže na proplanku, odakle se pruža neverovatan pogled na maslinjake dok se u daljini, na planinama koju prate obrisi siluete vojnika, ahajskog ratnika. Opasana ogromnim, kamenim zidinama, Mikena krije tajnu o njenoj izgradnji. Prema legendi, zidove Mikene su izgradili kiklopi, divovska stvorenja sa jednim okom, pod vođstvom boga grada Posejdona.
Legenda kaže da je kralj Peri, vladar Mikene, želeo da izgradi snažnu tvrđavu koja bi zaštitila njegov grad od napada. Međutim, sve njegove pokušaje su ometali obični ljudi, koji nisu mogli da podignu zidove da budu dovoljno veliki i čvrsti. Kralj je, stoga, pozvao kiklope – divovske graditelje sa izuzetnim sposobnostima – da izgrade zidove Mikene. Kiklopi su pristali, a njihovim radom su nastali ogromni kameni blokovi koji su oblikovali snažne zidine koje su okruživale grad. Ove zidove je bilo nemoguće probiti, pa je Mikena postala jedan od najmoćnijih gradova tog vremena. Zbog načina izgradnje, zidine Mikene simbol su snage, moći i zaštite.
Ulaz u grad čine impozantna Lavlja vrata, čiji reljefi prikazuju dva lava koji stoje okrenuti jedan ka drugom. Iako su im lica tokom vremena uništena, oni i dalje simbolizuju zaštitu grada i njegovih stanovnika.
Kao i za zidine grada, i za Lavlju kapiju vezuju se mitološke priče, i to priče o kralju Agamemnonu. Agamemnon je bio vođa grčke vojske u Trojanskom ratu i čitav grad Mikena je bio pod njegovom zaštitom. On i njegove snage su verovali da će ih lavovi na kapiji štititi od zlih sila i da će im doneti pobedu u ratovima. Reljef lavova na vratima imao je duboko simboličko značenje: lavovi su u mitologiji smatrani zaštitnicima, simbolima moći, hrabrosti i zaštite. Upravo zato lavovi koji su prikazani na vratima mikenskog grada štitili su grad i njegovog vladara od neprijatelja i svakog zla koje je moglo da dođe izvan njegovih zidina.
Danas, Lavlja kapija i dalje stoji kao monumentalni podsetnik na bogatstvo mikenske civilizacije i ukazuje na moć koju je imala u svojoj zlatnoj eri.
Kako je Mikena poznata po svojoj impresivnoj arhitekturi, posebno se u njihovoj kulturi ističe i način gradnje grobnica. Među najpoznatijim kraljevskim grobnicama nalaze se „Atrejeva grobnica“ i „Grob Agamemnona“ koje svojim izgledom podsećaju na piramide. Ovako formirane, grobnice su spolja bile ukrašene luksuznim predmetima i zlatnim nakitom koji do danas nisu sačuvani, ali postoje tragovi koji svedoče o uticaju i moći mikenskih vladara.
Ova civilizacija je imala naprednu organizaciju, razvijenu pismenost (koristili su linearni B sistem) i sofisticirane graditeljske tehnike, a Mikena je bila njihovo najvažnije administrativno, političko i religijsko središte. O svemu tome svedoči i Arheološki muzej u Mikeni gde se mogu videti rukopisi pisani najstarijim grčkim pismom koje datira iz 15. veka pre nove ere. Takođe, u muzeju je izložen zlatni nakit, dijademe, minđuše i broševi. Pored toga, ovde se može videti i replika Agamemnonove zlatne maske, jednog od najpoznatijih arheoloških artefakta iz mikenskog perioda. Pronađena je 1876. godine tokom iskopavanja koje je sproveo nemački arheolog Hajnrih Šliman u Mikeni, u grobnici za koju je verovao da je grobnica kralja Agamemnona. Ova maska, koja je napravljena od čistog zlata, postala je simbol mikenske civilizacije i ključni artefakt koji je pomogao u oblikovanju našeg razumevanja tog perioda. Agamemnonova maska je prepoznatljiva po tome što prikazuje ljudski lik sa izuzetno detaljnom i stilizovanom facijalnom konturom. Masku karakterišu jasno oblikovane oči, nos i usta, a naročito su upečatljive oštre ivice i detalji u obliku bora i linija na čelu, obrazima i bradi što joj daje dramatičan i impresivan izgled. Maska je napravljena od jednog komada zlata, a njeni delovi su oblikovani tako da odgovaraju prirodnom obliku ljudskog lica. Iako se dugo verovalo da je maska pripadala Agamemnonu, savremeni arheolozi smatraju da je to verovatno maska iz ranijeg perioda, jer je pronađena u grobnici koja datira pre nego što se Agamemnon, kako ga opisuje mitologija, mogao nalaziti na vlasti. Neki istraživači sada sugerišu da je maska mogla pripadati nekom drugom mikenskom vladaru.
Svakako je putovanje u Mikenu i upoznavanje sa istorijom mikenske civilizacije osećaj koji treba doživeti. Zato, na svom putovanju nemojte propustiti ni obilazak ruševina Palate Mikene. Iako je sada samo delimično sačuvana, struktura palate, koja se prostirala na velikoj površini, pokazuje kako su bili organizovani u administrativnom i verskom smislu. Ovde su se nalazile velike prostorije, skladišta i trgovački centri, a u jednom delu palate pronađen je i čuveni „Agamemnonov tron“, koji je danas izložen u muzeju. Osim palate, možete posetiti i ostatke pozorišta i dvorana koje svedoče o bogatom drušvenom životu njenih stanovnika.
***
Ako Vam sve ovo zvuči zanimljivo, pozovite nas i proverite dostupne termine putovanja. Atina Putovanje